Igam Ogam

Pan gaiff Tomos Ap alwad ffon gan ei dad mabwysiedig yn ei alw adref, mae'n amau mai cynllwyn yw'r cyfan i'w orfodi i gymryd gofal o'r fferm deuluol. Ond gyda Natur ei hun yn ceisio prynu'r lle, mae ganddo fwy na dipio defaid i boeni amdano. Nofel arobryn Gwobr Goffa Daniel Owen yn Eisteddfod Genedlaethol Cymru, Caerdydd a'r Cylch 2008. ~Publisher: Y Lolfa

Clywsoch ddywedyd bod y llyfr hwn yn ymdebygu i waith Terry Pratchett, ac yn Fabinogi modern. Ychwanegwch at hyn The Lion, the Witch and the Wardrobe (y porthwll), Star Wars (y cryman hud yw’r lightsabre) a Dr Who. Mae’n debyg fod yr awdur yn ffan o’r Arglwydd Amser ac mae darllen ei lyfr dipyn bach fel gwylio cyfres o Dr Who.



Mae’r penodau’n faith ac yn manwl droelli o sefyllfa i sefyllfa gan gwrdd â bodau arallfydol y Fabinogwlad. Tomos ap yw’r Dr ac mae Angharad yn rhyw Billie Piper o gymeriad wrth ei ochr. Mae’r mab yn dychwelyd yn anniddig o Gaerdydd, i Ben-y-bryn, fferm ei blentyndod. Ond tila yw’r cyfrifoldeb o redeg fferm o’i gymharu â’r cyfrifoldebau dychrynllyd sy’n ei wynebu wrth groesi’r porthwll, cyn dychwelyd i warchod treftadaeth chwedlonol Cymru. Mae Tomos ap a’i ffrindiau’n dod yn rhan annatod o’r chwedl ‘a does nam denig nes’ eu bod wedi cwblhau eu rhan yn y stori a delio gyda natur ei hun, ar ffurf Cyrn-y-nos.



Mae’r bydol a’r arallfydol yn bodoli ochr yn ochr â’i gilydd mewn ffordd realaidd sydd hefyd yn afreal; nid dychmygu oedd Iolo Morganwg – aeth yntau i’r un byd â Tomos ap gan ddod â’r Archdderwydd a’i gybôl yn ôl i ni, cyn gweld mwg llosgfynydd Laki fel ‘niwl dros Ddyfed’ yn 1783.



Mae’r cyfan yn sinematig iawn. Yr hyn sy’n digwydd sy’n tra-arglwyddiaethu. Nid plymio i ddyfnderoedd pob cymeriad yw byrdwn y nofel hon. Nid dyna flaenoriaeth yr awdur. Mae llif yr ysgrifennu’n rhwydd, a’r golygfeydd yn gwibio’n rhibidirês wrth ddarllen. Eisteddwch yn ôl, a mwynhewch – fel petaech chi’n gwylio Dr Who. Cewch ddadansoddi wedyn; os mynnwch. ~Siân Reeves @ www.gwales.com