Meistres y Bwa Hir

Stori sy’n gwibio o un antur i’r llall yw hon. Yng nghwmni Mari Owen teithiwn yn ôl ac ymlaen rhwng prydferthwch Bannau Brycheiniog ein dyddiau ni a Chymru’r unfed ganrif ar bymtheg. Gyda chymorth hen lyfr y daw Mari o hyd iddo mewn coedwig ger ei chartref, mae’n teithio’n ôl i gyfnod Harri VIII er mwyn unioni cam a wnaethpwyd ag aelod o’i theulu bryd hynny, a cham a allai gael effaith andwyol ar ei bywyd hi a'i theulu hefyd.



Mae’n anodd peidio â hoffi Mari. Mae’n ddewr, yn benderfynol, yn annibynnol, yn ffyddlon ac yn gallu saethu bwa hir a marchogaeth gyda chryn grefft. Arwres fodern yw hi ac mae'n gymeriad i’w edmygu. Hi yw etifedd traddodiad sy’n ganrifoedd oed, sy’n rhoi fferm Nanteos yn eiddo i’r teulu Owen, ar yr amod bod aelod o’r teulu yn addo amddiffyn y goron gyda’r bwa hir. Ond mae’r etifeddiaeth honno wedi bod dan fygythiad sawl gwaith dros y canrifoedd, gan gynnwys yng nghyfnod Mari. A all yr hen lyfr a’i gyfrinach, tybed, fod yn fodd i warchod yr etifeddiaeth honno?



Mae’r ffin rhwng ddoe a heddiw yn denau yn y llyfr a dyna ran o’r apêl. Nid Mari yw’r unig un sydd wedi etifeddu cymeriad a thiroedd ei chyndeidiau. Yn y ddau gyfnod mae yna wragedd doeth sy’n medru trin perlysiau a'u defnyddio at bwrpas meddygol, arglwyddi barus, a milwyr sy’n benderfynol o amddiffyn eu tiroedd. Mae pwysau hanes yn drwm ar aml un o’r cymeriadau. Dyna pam mae James de Courcy, cyfaill pennaf Mari, mor ddiddorol. Er ei fod yn ail pendant i Mari yn y stori, mae ei ffyddlondeb tuag ati, a’i ddyhead i dorri ei gŵys ei hun, yn ei wneud yn gymeriad deniadol.



Mae hon yn nofel lawn tensiwn a chyffro, wrth i Mari a James wynebu heriau a pheryglon mawr yn y presennol a’r gorffennol. ~Cerian Arianrhod @ www.gwales.com