The third title in a series presenting the work of young, talented poets - a volume to make you smile and ponder, with a mix of poems in free and strict metre. Hel Llus yn y Glaw is shortlisted for the Book of the Year Award 2016.
Perthyn Grufudd Owen i’r to o feirdd ifanc a fagwyd yng Ngwynedd ond sydd erbyn hyn, ar ôl derbyn addysg prifysgol, wedi ymsefydlu mewn swyddi proffesiynol yng Nghaerdydd. Mae’n llwybr cyfarwydd yn y Gymru gyfoes, a chofnodi cerrig milltir y daith honno a wna’r gyfrol fechan, ond hynod ddifyr hon o gerddi dwys a digrif.
Ceir yma hiraeth am y Cymreictod cadarn a fu'n rhan o’i brofiad bore oes ynghyd â phangfeydd o gydwybod am iddo droi ei gefn ar gaeau llafur ei hynafiaid a llacio’i afael ar y tir lle’i magwyd wrth i effeithiau ieithyddol y mewnlifiad a’r allfudo ddechrau brathu. Sylweddola'r bardd fod cyfnod yn dod i ben gyda chau drysau ysgol Sul Bethel, Penrhos, am y tro olaf ar ôl cant a hanner o flynyddoedd.
Hiraethir hefyd am ddyddiau diofid Aberystwyth a dreuliwyd mewn coleg a chaffi yn gwylio’r blynyddoedd anghyfrifol yn machlud i’r môr. Yno, yn Neuadd Pantycelyn, yr oedd iddo lys pendefig lle câi ryddid i feddwi ar freudwydion y Gymru Rydd yng nghwmni ffrindiau ffraeth.
Ond, wedi graddio, daeth yn amser i wagio’r rycsac o drugareddau myfyriwr a gwisgo cyfrifoldebau siwt a swydd. I wneud hynny bu raid troi am Gaerdydd lle cafodd ei hunan yn alltud heb filltir sgwâr. Teimlai grafangau’r ddinas yn cau amdano wrth i’r cyflog a’r morgais ei gaethiwo fwyfwy fesul mis.
Er hynny, wrth iddo fwrw gwreiddiau yn naear estron Canton a Grangetown, daeth ar draws eneidiau o gyffelyb fryd, megis ei wraig, Gwennan. Darganfu hefyd, er iddo amau hynny ar y cychwyn, fod yna isddiwylliant byrlymus o Gymreictod yn bodoli hyd ochrau Waun Ddyfal. Erbyn hyn, mae’r ddau ohonynt yn aelodau o dîm Talwrn y Beirdd – Y Ffoaduriaid – ac yn gyfranwyr cyson mewn ddarlleniadau barddoniaeth neu stomp. Ceir y teimlad ei fod yn dechrau mwynhau bywyd yn ei fro fabwysiedig.
Eto, rwy’n siŵr y bydd yn dal i ddychwelyd yn rheolaidd i hel llus yng nglaw Llŷn ac Eifionydd.
~Idris Reynolds @ www.gwales.com
Please note that ePub files can now be opened on Kindle.
This website uses cookies. By continuing to use this website you are giving consent to cookies being used. For more information on how you can disable them, visit our Privacy and Cookie Policy.
Strictly Necessary Cookies
Strictly Necessary Cookie should be enabled at all times so that we can save your preferences for cookie settings.
If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.