Hi oedd fy Ffrind

Braf oedd cael fy nhywys drwy goridorau gwallgof fy nyddiau yn neuadd Pantycelyn wrth ddarllen y nofel hon. Portread real ydyw o hynt a helynt y dyddiau hynny, y meddwi, y bitsio, yr hangovers a’r chwerthin. Mae’r diffyg sôn am unrhyw beth academaidd hefyd yn arwyddocaol iawn.



Fe gwrddwn eto â Nia a Non, dwy hen ffrind nofel flaenorol Bethan Gwanas, Hi yw fy ffrind. Fe gawn eu hanes, wrth i un fynd i’r coleg yn Aberystwyth gan adael y llall yn ôl gartref yng nghefn gwlad Meirionnydd. Gwelwn y berthynas yn chwalu’n llwyr o achos bradychiad dwfn wrth i’r nofel agor gyda Nia yn cael ei dal yn y gwely gyda chariad Non. Mae hyn yn rhoi diwedd sydyn i’w cyfeillgarwch. Ac felly fe welwn y ddwy yn ceisio ymdopi â’u bywydau newydd heb gefn a chymorth eu ‘chwaer gwaed’. Fe welwn yn ddiweddarach yn y nofel ailadeiladu perthynas wedi i dad Non farw, gan ddod â’r ddwy yn ôl at ei gilydd.



Ymgartrefa Non i fywyd domestig gwraig fferm, wrth i Nia geisio ennill ei phlwyf wedi graddio fel actores yn y ddinas. Fe welwn y ddwy yn tyfu ac yn aeddfedu drwy’r stori. Lleisiau gonest y ddwy sy’n siarad yn y nofel, yn hollol agored am bob agwedd o’u bywydau. Nid angel mo’r un o'r ddwy, ac nid yw un ohonynt, o reidrwydd, yn gymeriad hoffus. Serch hynny, maent yn sicr yn gymeriadau y gall unrhyw ferch yn ei hugeiniau cynnar (neu unrhyw ferch a fu unwaith yn ei hugeiniau cynnar!), uniaethu â hwy. O’r herwydd, fe awn yn fodlon ar y siwrnai gyda hwy, hyd at ddiweddglo echrydus o annisgwyl.



Llyfr o sex, booze a suicide yw hwn, ac mae’r ysgrifennu ffraeth yn gwneud ei ddarllen yn hollol hwylus a didrafferth. Chwa o awyr iach ydyw sydd yn sicr am apelio at y rheini ohonom sydd yng nghanol ffwlbri’r dyddiau hynny, yn ogystal â’r rheini sydd am ymgolli yn yr hiraeth am y dyddiau hynny a fu. ~Lois Barrar @ www.gwales.com