O'r Aman i'r Ystwyth

Dyma hunangofiant o’r cymeriad adnabyddus a hoffus Glan Davies, wedi ei lunio gan ei ffrind Alun Wyn Bevan – y ddau yn arfer byw ar yr un stryd ac felly'n gymorth i'w gilydd wrth brocio’r cof a chofnodi straeon eu hieuenctid. O fewn y cloriau ceir 220 tudalen o atgofion difyr, dylanwadau a phrofiadau cofiadwy.



Pwy yn wir fedrai ddychmygu fod cynifer o enwogion wedi dod o ran mor arbennig o dde Cymru, sef Brynaman ac ardal y Gwter Fawr. Mae yna ddisgrifiadau hyfryd ac ambell gerdd yn olrhain hanes y fro hon, lle'r oedd y pyllau golo yn ganolog yn y gymdeithas, megis hon o ddiwedd y bedwaredd ganrif ar bymtheg:



Wyth awr o weithio

Wyth awr yn rhydd

Wyth awr o gysgu

Ac wyth swllt y dydd.



Mae'r hunangofiant yn dangos sawl elfen wahanol ar fywyd yr amryddawn Glan Davies – yr actor, y gweithiwr, y digrifwr, y trefnydd teithiau, a'r dyn a fu'n gwirfoddoli i godi arian i amryw o achosion da, ac sy'n dal ati. Cawn yma hefyd hanesion ei gyfoedion a’i gyfeillion. Cyflwynir hyn i gyd gydag elfen iach o hiwmor a sawl cyfeiriad at ei wraig Aeres a’r dylanwadau ar ei fywyd.



Yn naturiol ddigon, mae yna gyfeiriad at y siomedigaethau e.e. pan na lwyddodd i basio ei arholiad 11+, ond mae'n cyfeirio at y ffaith iddo gael swydd pan oedd yn bymtheg a phum mis oed, “a hynny ar gyflog o dair punt yr wythnos. Big bucks!”



Ceir lluniau difyr ohono sy’n dod â gwen i’r wyneb ac yn dwyn sawl atgof i'r cof. Mwynheais weld y llun o gylchgrawn Sbec oedd yn rhoi sylw i actorion y dydd megis Ryan a Ronnie, a’r llun o Glan yn dywysydd parêd Gwyl Ddewi yn Aberystwyth, braint y mae'n falch iawn ohoni. Y dref honno yw ei gartref ers blynyddoedd lawer, gan ddod â ni at yr 'Ystwyth' yn nheitl yr hunangofiant. Mae Glan hefyd yn edrych i’r dyfodol, gan obeithio y bydd yn derbyn y wisg las yn Eisteddfod Ceredigion 2022 ...



Yn sicr mae'r gyfrol yn ddarllen difyr, gan gyflwyno i ni amrywiol agweddau ar fywyd un dyn arbennig a gafodd gyfleoedd anhygoel yn ystod ei yrfa ac a gydweithiodd i godi miloedd o bunnoedd i achosion da dros ddegawdau lawer. ~Tegwen Morris @ www.gwales.com